Trước sự khiêu khích và chuẩn bị xâm lược
của Tống, triều đình nước Đại Việt đã ráo riết nghe ngóng và chuẩn bị nhiều
biện pháp để đề phòng. Trong thời đại mà thông tin liên lạc còn hạn chế, từ
việc xác minh rõ dã tâm của kẻ địch đến việc tìm biện pháp đối phó là không hề
đơn giản mà phải dựa trên một nền tảng tình báo, thông tin kịp thời.
Nhận biết rõ ý đồ của nước Tống, Thái úy
Lý Thường Kiệt đã tâu lên triều đình: “Ngồi
yên đợi giặc không bằng đem quân ra trước để chặn mũi nhọn của giặc”. Lời
tâu của ông nhận được sự tán thành của vua và các triều thần.Năm 1075, ngay sau
khi đi tuần biên giới phía nam chống quân Chiêm Thành trở về, Lý Thường Kiệt
bắt tay ngay vào việc chuẩn bị cuộc Bắc chinh. Lý Thường Kiệt lĩnh chức Đại
nguyên soái, thống lĩnh quân đội chuẩn bị một cuộc tấn công phủ đầu quy mô lớn
đánh vào nước Tống. Thời bấy giờ, tổng quân số thường trực nước Tống
khoảng chừng 100 vạn quân, còn quân đội thường trực nước Đại Việt có khoảng 7
vạn quân. Trong thế bị dồn vào chân tường, quân đội Đại Việt thời Lý Nhân Tông
chuẩn bị làm một việc mà đa phần người Tống khó có thể ngờ được: Một đất nước
nhỏ bé dám chủ động tấn công một đế chế đông dân, có lãnh thổ lớn hơn gấp hàng
chục lần và quân đội thường trực cũng đông hơn mười mấy lần.